De schoonste, dapperste en sterkste van allemaal. Een held in de Trojaanse oorlog, die slechts één zwakke plek had. Maar net die plek werd hem fataal. Ongetwijfeld denkt u nu aan Achilles en diens hiel. Ik spoel even verder naar de 21ste eeuw, en stel u voor aan de Raad van State, ofwel de Achilles anno 2019. Hoog tijd dat de tere plek van het hoogste administratieve rechtscollege van het land aangepakt wordt.
VKW Limburg windt er geen doekjes om. De Raad van State is een archaïsch orgaan dat steeds meer en meer vervalt in een ‘Raad van Statisch’. Infrastructuur- en investeringsprojecten van bedrijven, burgers en overheden lopen een jarenlange vertraging op, de macht van de klacht regeert en ieder initiatief om de raad te moderniseren wordt gefnuikt.
In maart nog vernietigde het Grondwettelijk Hof een stukje wetgeving uit 2017 dat stelde dat beroep indienen bij de Raad voor Vergunningsbetwistingen – het Vlaamse broertje dat nota bene werd opgericht om de dossierafhandeling te versnellen - enkel nog mogelijk was bij deelname aan het openbaar onderzoek. Het argument? Deze bepaling zou de toegang tot de rechter beknotten. Dat hiermee getornd wordt aan het recht van de initiatiefnemers, of zelfs aan de democratie lijkt minder van tel te zijn. Het individu primeert nog steeds boven het algemene belang.
Dat het anders kan, bewees de Raad van State in Nederland nog maar eens met een gunstige uitspraak over het bestemmingsplan van de Spartacuslijn Hasselt-Maastricht. Ook hier dienden enkele omwonenden bezwaar in, maar toch is deze uitspraak onherroepelijk. In tegenstelling tot zijn Belgische tegenhanger, heeft de Nederlandse Raad van State immers de opdracht tot geschillenbeslechting. De rechter neemt een actieve rol op, en dient een dispuut finaal en definitief te beslechten. Dat is een wezenlijk verschil met ons stelsel, waar de rechters enkel nagaan of de procedures en wetten gevolgd zijn. Waardoor eender welke procedure op eender welk moment dreigt gehypothekeerd te worden.
De Griekse mythologie geeft nooit al haar geheimen prijs, maar misschien had Achilles het wel overleefd indien hij zijn tere plek had aangepakt. VKW Limburg hoopt alvast dat de Raad van State zich losrukt van zijn archaïsche juk, en zich grondig hervormt tot een moderne instelling. De heldenstatus verwerven is geen objectief, de democratie en economie alle kansen geven is dat wel.